Случајот со киднапирањето и убиството на Вања Ѓорчевски (14) го крена регионот на нозе. Во вторникор во Турција е уапсен Љупчо Палевски Палчо, главниот осомничен кој беше во бегство и по кого беше распишана меѓународна потерница. Во притвор се четири лица кои се осомничени за киднапирање и убиство, еден од нив е Александар Ѓорчевски, таткото на убиеното девојче, коеј е осомничен дека им дал важни информации на киднаперите.
Зора Добричанин, адвокатка од Србија, на телевизија „К1“ зборуваше за криминалот што го вознемири целиот Балкан. Јавноста во Северна Македонија бара правда, повеќе од 15.000 луѓе потпишаа петиција за враќање на смртната казна за најлошите злосторства.
– Слушнав нешто од моите колеги во Скопје што длабоко ме погодува. Учениците напишале труд за „Денот на благодарноста“ во училиште, во кој беше истакната довербата на Вања во нејзиниот татко. Размислувањето за овие работи е човечки тешко, особено кога станува збор за злосторства кои ја потресуваат свеста на луѓето. Иако би се воздржала од прерани заклучоци, посебно во врска со таткото кој можеби бил вмешан, ја сфаќам сериозноста на ситуацијата, рече адвокатката.
– Иако е можно таткото да бил вмешан од различни причини, како долгови, коцкање и зависност од дрога, важно е да се нагласи дека како адвокат моите изјави треба да ги засновам на докази, а не само на наслови во весниците. Често се случува она што се нагласува во медиумите да не ја отсликува нужно реалноста од списите на предметот, вели Зора Добричанин.
Има многу нелогичности
Зора Добричанин се смета дека во овој случај има многу нелогичности. Таа вели дека нема смисла Вања да е киднапирана за откуп, за набргу потоа да биде убиена.
– Можно е да се работи за пренасочување на истрагата, не е логично да киднапирате некого со цел да барате откуп, само да го убиете пред воопшто да изразите барање за откуп. Го поставувам прашањето од каде потекнува оваа приказна – дали е плод на изјавата на некој од уапсените, претпоставка на органите на прогонот или можеби е резултат на новинарски шпекулации, рече Добричанин.
– Не е нормално да се направи толку големо злосторство со самиот чин на киднапирање на дете, а потоа да се преземе уште погрозоморен чекор убиство, без воопшто да се обиде да се постигне примарната цел, која наводно била да се изнуди откуп. Обдукцијата ќе разјасни дали имало пукање во мртвото тело или малата Вања била жива кога била застрелана, вели Добричанин.
Зора Добричанин објасни и како тече постапката за екстрадиција на осомничениот. Палчо беше уапсен во Турција и се очекува да биде екстрадиран во Северна Македонија.
– Постапката за екстрадиција зависи од тоа дали осомничениот ќе се согласи да биде екстрадиран по поедноставена постапка или ќе побара да се спроведе постапката за екстрадиција. Тој ќе биде сослушан пред истражен судија, кој ќе го информира дека земјата на неговото државјанство бара екстрадиција за одредено кривично дело. Обвинетиот потоа има можност да се согласи или одбие екстрадиција, под услов да се изведат докази кои ќе бидат доставени до земјата во која бил приведен. Оваа постапка може да потрае и до една година, дури и во случајот на поедноставени постапки кои вообичаено траат од два до четири месеци. Доколку осомничениот одбие екстрадиција во Македонија, посочувајќи ги безбедносни причини, должен е да докаже дека му е загрозена безбедноста. Судот сепак може да одлучи за екстрадиција, по што лицето има право на жалба. Во жалбената постапка одлуката може да се поништи, а конечната одлука ја донесува Министерството за правда на земјата во која лицето е приведено. Иако сите судски органи можат да поддржат екстрадиција, конечната одлука ја донесува Министерство за правда.
Истрагата до завршување бара клучна улога на поединците да обезбедат интегритет на легитимните докази. Зачувувањето на континуитетот на доказните факти, од местото на кривичното дело до судницата, е суштински елемент во остварувањето на правдата. Особено е важно да се избегне нарушување на доказниот континуитет и контаминација на доказите, што претставува заеднички интерес на сите, заклучи адвокатката Зора Добричанин.