Пред речиси една година, на 6 февруари, силен земјотрес со јачина од 7,8 степени според Рихтеровата скала го срамни јужниот дел на Кахраманмарас во Турција, оставајќи зад себе повеќе од 54.000 мртви и 107.204 повредени. Една година подоцна, земјотрес со сличен интензитет ја погоди Јапонија, но бројот на жртвите и штетите се далеку помали во однос на она што се случи во Турција.

Досегашниот биланс во Јапонија е 55 загинати и неколку десетици повредени. Зошто има таква разлика? Како функционираше јапонскиот систем за предупредување од 7,6 степени и како се споредува со Турција?

Одговорот на горенаведеното прашање лежи во комбинацијата на културата на дисциплина и превенција, со употреба на иновативна висока технологија што ја користи земјата на изгрејсонцето. Јапонија, велат многумина, живее во иднината. А, во справувањето со последиците од земјотресите, тоа е речиси само по себе очигледно.

Додека во Кахраманмарас, во урнатините се срушија 345.000 станови (12.141 зграда) кои беа целосно уништени се крена гнев поради неправилностите на градежниците, во Јапонија зградите стојат, бидејќи тие се навистина отпорни на земјотреси . Тоа е прашање на традиција.

Дури и древните, дрвени градби се направени за да се нишаат и да не се рушат во случај на земјотрес. Затоа е логично модерните згради да ја користат најсовремената технологија за да ги заштитат своите станари. Направени се да се движат хоризонтално за да ја апсорбираат сеизмичката енергија, да се свиткуваат, да лежат на специјални конструкции, да се тресат, но не и да пропаѓаат. Во оваа земја, заштитата од земјотреси има прв приоритет заштитата на човечкиот живот и второ заштитата на инфраструктури кои се изграднеи по многу високи стандарди.

Системот за известување

Да ги оставиме за момент зградите отпорни на земјотреси. Во Јапонија, сеизмологот Герасимос Пападопулос го посведочи своето искуство, според кое една минута пред земјотресот, сите мобилни телефони добиле официјално предупредување за тоа што следува. „Уникатно искуство“, вели Герасимос Пападопулос и не греши. Јапонската влада потрошила најмалку 1 милијарда долари за да го создаде најпознатиот систем за рано предупредување за земјотреси во светот, Кинкју Џишин Сокухо, што на македонски во превод значи „Рано предупредување од земјотрес“.

Овој систем користи 4.235 сеизмометри низ целата земја и, кога два од нив регистрираат активност во длабочините на земјата, системот автоматски се активира што испраќа предупредувачки пораки до мобилните телефони и ги известува властите, телевизиските и радио станиците. доколку се очекува силен земјотрес (над 5 степени според Рихтеровата скала). До 80 секунди пред да се појави земјотрес, системот може да предупреди, со цел да може да им помогне на луѓето да се евакуираат опасните области и да најдат засолниште за да избегаат од претстојните вибрации. Системот за предупредување од цунами работи приближно на ист начин.

Системот е поврзан со Шинкансен, брзите возови, кои ги активираат сопирачките за итни случаи секунди пред најсилните земјотресни бранови да стигнат до површината. Така, се спречуваат излетувања од шините и повреди – и што е најважно – смртни случаи на патници.

Поврзан е и со највисоките и најсовремените згради кои автоматски го исклучуваат природниот гас за да спречат пожари, ги ставаат автоматските системи за гаснење пожар во состојба на тревога, го вклучуваат осветлувањето за итни случаи за да ги насочат патниците кон безбедноста или излезот за време на земјотрес.