За предизвиците на климатските промени на Балканот зборуваше Бранко Грисогоно, метеоролог, атмосферски физичар и професор по динамична метеорологија на Природно-математичкиот факултет во Загреб. Тој изјави дека и порано имало силни бури, но тие биле поретки и локализирани, додека од 90-тите почнале да се забрзуваат и на тој начин добиваме почести, поинтензивни бури поради зголемената топлинска енергија во атмосферата.
Климатскиот систем е сè поенергичен, што ја зголемува фреквенцијата и интензитетот на бурите како што се суперклеточните кумулонимбуси и други екстремни временски настани.
Климатските промени носат повеќе сахарски песок и африкански воздух
„Порано имаше жестоки бури, но тие беа поретки и локализирани. Тие зафаќаа само една област, а потоа во летната сезона или во која било сезона ќе се појавеа еднаш, двапати. Меѓутоа, сега ги имаме, можеме да кажеме, на речиси неделно ниво“, рече Грисогоно.
Поради климатските промени се зголемува приливот на африкански воздух и сахарски песок.
„Во нашата земја има повеќе сахарски песок бидејќи се зајакнуваат областите кои припаѓаат на антициклонот и топлите сектори на циклонот, кои потоа носат воздух, така што добиваме поголем проток од југ отколку од север“, вели тој.
Годишните времиња исчезнуваат
Што се однесува до иднината, Грисогоно не е преголем оптимист.
„Сезоните исчезнуваат, ќе гледаме само санкање на телевизија. Типичните сезони на летото, есента и зимата ќе бидат заматени. Тоа значи дека транзициите нема да бидат ни приближно толку добро дефинирани како што ги дефинира астрономијата според релативната положба на Сонцето до Земјата и како што е дефинирано со класичната климатологија“, рече тој.
Тој вели дека во иднина, како и оваа година, пролетта ќе почне и ќе застане неколку пати, а исто така и летото и есента.
„Најмногу ќе настрада зимата во смисла дека ќе имаме се повеќе топли денови и сè помалку студени денови. А количината на снежна покривка постепено ќе се намалува“, рече тој.
Невремето ќе биде пострашно
Како што претходно истакна климатологот Владимир Ѓурѓевиќ, прашање е само колку пострашни ќе бидат бурите, а тоа зависи од количината на емисиите на стакленички гасови на глобално ниво.
– Ако го исполниме Парискиот договор, тогаш феномените и промените на кои бевме сведоци во последните години ќе престанат, условно кажано, кон средината на овој век. После тоа веќе нема да очекуваме ескалација на проблемот, а ако тоа не се случи, и продолжиме да испуштаме гасови и по средината на овој век, тогаш во втората половина на овој век проблемот уште подраматично ќе ескалира, вели Владимир Ѓурѓевиќ.
Ќе имаме уште поразорно невреме
Климатологот Владимир Ѓурѓевиќ истакна дека силните бури се последица на глобалното затоплување, што доведува до поекстремни врнежи и посилни бури.
– Главната причина е затоа што атмосферата е во просек за еден степен потопла, што значи дека потенцијално може да имате еден процент повеќе водена пареа во воздухот. Водената пареа е главниот извор на енергија за сите овие деструктивни појави и бури. Кога бура системот има повеќе водена пареа на располагање, тогаш може да развие посилни ветрови во неговата околина, може да произведе поголема количина на врнежи за пократко време, може да произведе поголеми количини град и повеќе грмежи и така натаму, рече тој и додаде дека состојбата ќе се влоши.
– Ова е нова ситуација на која треба да се навикнеме и која веројатно ќе се влоши во иднина. Нема да застанеме на ова, но веројатно ќе видиме уште поразорни бури од оние што се случуваат во последните неколку години – заклучи Ѓурѓевиќ.