Пред седум години, една млада брачна двојка од Мирошевац во близина на Загреб ја вложи целата своја заштеда во започнување сопствен бизнис, ги засука ракавите и ја изгради семејната фарма Новак. Матеја ги одложи медицинските студии додека не се вработи, додека нејзиниот сопруг Невен, по професија информатичар, целосно го промени описот на работното место.

Работеа, градеа, создаваа, земаа кредити, а кога конечно сè почна да тече, се случи загрепското невреме кое ги уништи насадите, ги искриви структурите и ги искина најлоните на пластениците. Материјалната штета ја проценуваат на околу 50.000 евра, но нивната голгота не завршува тука.

Новакови со нивниот проект за изградба на оранжерии го поминаа тендерот на Европската унија, која требаше да им исплати половина од вложените средства по реализацијата на проектот. Две недели пред крајот на работата, бурата опустоши жи ја врати двојката која одгледува органски зеленчук на почетокот на приказната.

-Земивме кредит од речиси еден милион куни, или околу 130.000 евра, бевме при крај со работите кога невремето уништи се. Проектот треба да помине на проверка по завршувањето и после тоа требаше да добиеме рефундирање на речиси половина од сумата. Сега сме во ситуација да имаме кредит кој не можеме да го платиме, немаме завршен проект и едноставно сме оставени со огромна штета од која не можеме сами да излеземе, изјави Матеја покажувајќи ја предизвиканата штета.

Од Агенцијата за плаќања во земјоделството дошле да ја утврдат штетата, стапија во контакт со Градот, чии службеници ја фотографираа ситуацијата, а сега останува само да чекаат. Во Загреб не е прогласена елементарна непогода, што дополнително ја усложнува нивната и онака незавидна состојба, бидејќи нема да можат да аплицираат за паричен надомест наменет за економска санација.

Уништени пиперки, искорнати лубеници, извртени прекривки со искривени структури – може да се видат по целиот имот.

– Органското градинарство на отворено стана речиси невозможно, поради што оранжериите се единствено решение за одгледување и стабилни приноси. Планот ни беше да покриеме осум илјади квадратни метри со оранжерии, но тоа не обесхрабри, вели Матеја.

Изгубениот род во невремето им ги намали приходите и го наруши редовното работење, но ова е нешто на што мораа да сметаат на почетокот поради непредвидливоста на природата. Најголем проблем за Новакови е уништената инфраструктура, која е скапа за поправка. Со оглед на тоа дека имаат огромен кредит, испратиле барање до банката за одобрување на мораториумот, но одговорот се уште не е пристигнат.

Кога го започнале бизнисот во 2016 година, Матеја била 25-годишна студентка по медицина, а Невен ја напуштил работата во ИТ за да може целосно да се посвети на работата. Иако никој во нивните семејства не се занимавал со земјоделство, храбриот пар решил да започне нешто свое. Една година подоцна, тие отворија штанд, земаа некои стимулации од градот и почнаа да го живеат сонот.

– Првпат седнав на трактор кога купивме трактор, научивме од сопствените грешки за да стигнеме до каде што сме. Имаме заедничка љубов кон природата, поради што отворањето на ОПГ беше логичен чекор, но не ни беше лесно бидејќи сè почнавме од нула, рече Невен, кој ги користи своите ИТ вештини во бизнисот, но нема намера да се ѝ врати на професијата.

Матеја паузираше од факултет додека не го започна својот бизнис и сега продолжува со студиите. Се надева дека во иднина ќе може да ги спои своите две големи љубови – земјоделството и медицината.

– Младост- лудост. Имавме ограничени средства кога го започнавме бизнисот, моравме да купиме сè, од мотика до трактор. Полека се проширивме и инвестиравме. Сè уште сме многу ентузијасти и сакаме да му обезбедиме на пазарот нешто добро, домашно и еколошко, заклучи таа.

Најголем дел од производите се продаваат на штандот на самиот ОПГ, додека мал дел оди на пазарот на големо. Поради тоа што немаат логистички трошоци имаат нешто пониски цени од конкуренцијата. – Муштериите сакаат да дојдат и да изберат што да купат од кофа свежо набрани домати, тогаш не се плашат дека увезуваме производи, објаснува Матеја.

Имаат пет вработени со полно работно време, а семејството често им помага. Мислеле дека клиенти ќе им бидат локални случајни минувачи, но со текот на времето почнале да пристигнуваат луѓе од целиот град.

Велат природата никогаш не била вака луда, годинава наишле на поплава, град, ветер и малку се плашат од она што следува. Клиентите им нуделе поддршка по невремето, нудејќи им заеми или плаќања што ќе ги вратат во производи, но парот одбил поради страв од неизвесен исход и дополнителен долг.

– До сега гуравме и се боревме, но размислуваме за опцијата да продадеме се, да го затвориме кредитот и да почнеме да се занимаваме со нешто друго, призна Матеја која и самата не знае како ќе им ја соопшти веста на клиентите доколку дојде до тоа.