Алекса Шантиќ лудо ја сакаше Анка Томиловиќ, но не се ожени со неа поради неговата мајка…
Мостарскиот поет Алекса Шантиќ ја одбележа историјата на српската литература со емотивни, љубовни стихови, а имаше и неколку големи љубови. Неговата најголема љубов била Анка Томлиновиќ. Сепак, и покрај големата меѓусебна љубов, тие немаа среќа.
Анка беше ќерка на сопственикот на фото студиото Стјепан Томлиновиќ, кој се пресели во Мостар. Алекса ја следеше секој чекор, седеше во продавницата чекајќи ја да се појави за да може да ` се доближи. Таа му се чинеше како привидение… Мистериозна, сама или придружувана од нејзиниот помал брат, шеташе по асфалтираните улици на Мостар окупирајќи ги мислите на младиот Шантиќ.
Невозможна љубов
Тие се гледаа секој ден, и секогаш кога ќе се случат да се видат, да разговараат и да се прошетаат. Подоцна, таа низ смеа му признала дека намерно секогаш излегувала во исто време, надевајќи се дека тој ќе ја разбере саатницата и ќе ја искористи можноста да ја види. Кога од други дознала дека објавува песни, побарала од Алекса примероци од Голуб и Невен, кои таа редовно ги читала и коментирала. Поетот подоцна се присети како најпрвин и ја објавил својата љубов. Тој ја напиша песната „Ако сакаш“ само за неа. Песната од пет строфи брзо се најде во рацете на Анка.
На негово изненадување, таа му ја врати песната без никаков коментар. Потоа се поздравила и тргнала по улицата оставајќи го поетот вчудоневиден. И тогаш таа се свртела, се насмевнала и рекла сериозно: „А што се однесува до тоа ако сакаш – јас ќе“ и истрчала по улицата. Сепак, таму соништата тргнаа надолу. Малата заедница во Мостар не можеше да ја прифати љубовта на богатата Србинка и Хрват чиј татко сакаше само голем мираз и куќа во која ќе биде финансиски згрижен. Осудена на неуспех, нивната љубов била исполнета со расправии и караници меѓу Алекса и неговата мајка.
Мајката на Алекса Шантиќ не дозволила синот да се ожени со неговата најголема љубов, затоа што е од католичка вера.
Анка решила поради љубов да премине во православие, па Алекса и рекол на мајка му дека ќе се ожени со неа. Сепак, неговата мајка била непопуслива, го фатила за рака и го однела на славската икона пред Свети Никола и рекла дека ако го стори тоа, нејзиниот погреб ќе биде свадбен подарок. Знаејќи ја неговата мајка, Алекса беше сигурен дека мајка му ќе го направи тоа. Една година потоа, Анка се омажи за друг, а кога свадбата поминува покрај неговата куќа Алекса се расплакал. После Алекса никогашне се оженил, а најубавите стихови ги посветил на својата голема љубов.
„Ако ја донесеш дома, мајка ти мртва ќе ве дочека. Сватовите ќе им бидат со црн превез“.
Сфаќајќи дека нема друг избор, несреќниот поет немал сила да се спротивстави, разочаран отишол кај Анка да ѝ побара прошка, бидејќи венчавката била невозможна. Алекса ја прекинал бурната врска со убавата Хрватица, на која се сеќавал цел живот и на која ѝ посвети најголем дел од љубовните песни. Анка една година подоцна се омажи за многу постар маж од Загреб и засекогаш го напушти Мостар.
На тој ден свадбената веселба поминала покрај куќата на Шантиќ на Бранковац, додека тој плачејќи ја гледал церемонијата од прозорецот.
Алекса Шантиќ умре од туберкулоза на 2 февруари 1924 година. На тој ден Мостар беше обвиен во црно, а жителите од сите религии беа скршени, бидејќи соседот кој ги сакаше сите подеднакво си замина.