Дражен Далипагиќ почина на 73-годишна возраст од рак на дебелото црево.
Според последните податоци од 2021 година, во Македонија има 747 нови случаи од рак на дебело црево (колон, ректум и сигма). Секоја година во Македонија од оваа болест умираат околу 500 луѓе или 482 во 2021 година, што ја рангира оваа болест како втора водечка причина за смрт од малигни тумори и кај мажите (303) и кај жените (179) и ја прави социо-медицински проблем. Ракот на дебелото црево најчесто ги погодува постарите лица, по 70-годишна возраст, вели ИЈЗ, но во последната деценија е јасен тренд на зголемување на инциденцата кај младите, на возраст под 40 години.
Дражен Далипагиќ почина денеска на 73-годишна возраст. Познатиот Праја долго време бил тешко болен, боледувал од рак на дебелото црево.
Дражен Далипагиќ ќе остане запаметен како еден од најдобрите кошаркари на сите времиња, но за жал, и покрај сите напори на лекарите, почина утрово нешто по 06:00 часот во болницата Драгиша Мишовиќ, од рак на дебелото црево.
Според податоците од ИЈЗ, тоа е третата водечка причина за смрт кај младите возрасни. Во 2020 година имало околу 18.000 случаи на колоректален карцином дијагностицирани кај луѓе под 50 години, што е еквивалентно на 49 нови случаи дневно. Ракот на дебелото црево е првиот или вториот најчест малигнен тумор на дигестивниот тракт, во зависност од географската област.
Причина за рак на дебелото црево
Точната причина за колоректалниот карцином не е целосно позната. Засега се знае дека се јавува како резултат на ефектите на наследните и еколошките фактори, исхраната и начинот на живот.
Симптоми
Симптомите на малигните тумори на дебелото црево првенствено зависат од локацијата на туморот и може да вклучуваат:
– крварење во столицата
– неправилна столица
– течни столици
– синдром на течна столица
– наизменично запек и дијареа
– чувство на недоволно празнење
– надуеност на стомакот
– отсуство на гасови и столица
Понекогаш прв и единствен симптом може да биде слабост и замор поради анемија, што е последица на долгорочно, секојдневно, скриено крварење кое не ја менува бојата на столицата. Еден од важните проблеми во дијагнозата, односно раното откривање на ракот на дебелото црево е присуството на крв во столицата, која се третира како последица на хемороидно заболување, а повеќето лекари од општа пракса најчесто ја поставуваат дијагнозата без преглед.
Дијагноза
Од лабораториски тестови, анемијата може да биде единствената манифестација, особено на тумор на цекум. СЕ често е нормална, а покачената алкална фосфатаза укажува на можни метастази во црниот дроб.
Дијагнозата на рак на дебелото црево често се поставува за време на колоноскопија кога се гледа туморската промена, од кој се зема примерок од ткиво (биопсија). Со оваа процедура е важно да се утврди каде точно е туморот, како изгледа, за каков тип на тумор се работи… Исто така е важно да се знае дали цревото е стеснето или целосно затворено, а ова е важно за понатамошниот тек на лекувањето, пред се хируршки.
Туморите понекогаш се гледаат со КТ скен или магнетна резонанца на абдоменот.
Во најлошите случаи, кога е потребна операција на дебелото црево поради болка, крварење или откажување на бубрезите, дијагнозата се поставува за време на самата операција.